Historia Polskiego Centrum Mediacji
Stowarzyszenie Polskie Centrum Mediacji powstało w maju 2000 roku. Jesteśmy kontynuatorami działalności Zespołu ds. Wprowadzenia Mediacji w Polsce przy Stowarzyszeniu Penitencjarnym Patronat.
W dniach 1-2 kwietnia 2000 grupa 22 osób spotkała się w Górkach koło Garwolina, aby opracować zręby nowej organizacji - Statut PCM, byli to:
Andrzej Banaszek, Joanna Bocheńska, Waldemar Figat, Ewa Górska, Iwona Jaśkiewicz-Wyrębska, Jolanta Kaczorek, Robert Kaszczyszyn, Marzena Korzeniewska, Jerzy Książek,
Marian Kulecki, Anna Luczek, Izabela Marchlewicz, Józef Obertaniec, Robert Podkowiński, Joanna Skupieńska-Mówińska, Małgorzata Sosnowska, Danuta Stopińska, Janina Waluk, Hanna Wszałkowska, Joanna Zdanowska, Maciej Zydlewicz, Marek Życzyński.
Nasza historia zaczyna się w chwili, gdy w 1992 r. grupa pracowników ówczesnego Biura Interwencji Senatu oraz przedstawiciele Zarządu Głównego Stowarzyszenia Penitencjarnego Patronat, na zaproszenie niemieckiej Fundacji H. Bőll'a, wyjechała do Kolonii. Tam zapoznała się z działalnością niemieckich ośrodków mediacji, zajmujących się szczególnie nieletnimi sprawcami czynu karalnego. Uzyskane w Niemczech informacje stanowiły zaczyn powstania Zespołu ds. Wprowadzenia Mediacji w Polsce, który oficjalnie został powołany w grudniu 1995 roku i afiliowany przy Stowarzyszeniu Penitencjarnym Patronat, wspierany finansowo przez Fundację H. Bőll'a. Konsultantami naukowymi Zespołu ds. Wprowadzania Mediacji w Polsce byli m.in: profesor Dobrochna Wójcik, profesor Andrzej Murzynowski, profesor Lech Falandysz, profesor Marek Safjan, dr Beata Czarnecka-Dzialuk, dr Zbigniew Romaszewski, dr Paweł Moczydłowski.
W tym czasie Zespół prowadził szeroką działalność edukacyjną, m.in.
przeszkolił ponad 400 przyszłych mediatorów z całej Polski. Grupa
dwudziestu, najbardziej doświadczonych mediatorów z całego kraju
ukończyła szkolenie II stopnia prowadzone przez znakomitych niemieckich
specjalistów i otrzymała certyfikat doradcy ds. rozwiązywania
konfliktów.
Nie mniej ważne było dla nas promowanie idei sprawiedliwości
naprawczej wśród przedstawicieli polskiego wymiaru sprawiedliwości
(sędziów, prokuratorów, służb jednostek penitencjarnych) i szerokich
kręgów polskiego społeczeństwa. Mamy w tym zakresie wiele osiągnięć.
Po pięciu latach działalności, zamykając bardzo ważny etap w
wytyczaniu szlaków dla pozasądowych sposobów rozwiązywania sporów,
(zawierania ugody i zadośćuczynienia ofierze przestępstwa), członkowie
Zespołu ds. Wprowadzania Mediacji w Polsce rozszerzyli zakres
działalności mediacyjnej, powołując Stowarzyszenie Polskie Centrum
Mediacji.
Prace członków i mediatorów Polskiego Centrum Mediacji nadal skupiały
się na szeroko pojętym propagowaniu idei mediacji jako alternatywnej
metody rozwiązywania konfliktów i sporów.
Najważniejszym, choć nie jedynym celem w pracach Zespołu, a następnie Polskiego centrum Mediacji było wprowadzenie mediacji jako instytucji prawnej do polskiego wymiaru sprawiedliwości. Po 1995 r. na terenie całego kraju powstały ośrodki mediacji, w których realizowano eksperymentalny program mediacji między pokrzywdzonym a sprawcą czynu karalnego. Między innymi, na bazie naszych doświadczeń zostały opracowane i ostatecznie wprowadzone w 1997 r. zmiany w kodyfikacji karnej dot. wprowadzenia instytucji mediacji do kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego, a od lipca 2015 r. w KW. W czerwcu 2003 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie warunków prowadzenia mediacji w sprawach dorosłych sprawców przestępstw a w maju 2001 r. w sprawach nieletnich. Przedostatnim etap było wprowadzenie mediacji do KPC w 2005 r., czyli możliwość prowadzenia mediacji w sprawach cywilnych, rodzinnych, gospodarczych i pracowniczych. Ostatnim etapem wprowadzenia mediacji do Polskiego wymiaru sprawiedliwości będzie wpisanie mediacji do KKW, czyli możliwość prowadzenia mediacji po wyroku - nad czym jeszcze pracujemy.
Zarząd Główny PCM (2000 - 2005):
Janina Waluk
- prezes, Jerzy Książek - wiceprezes, Robert Kaszczyszyn - wiceprezes, Izabela Marchlewicz- skarbnik - rezygnacja w marcu 2003 - funkcję tę pełniła do 2005 roku Magdalena Grudziecka, Joanna Zdanowska - sekretarz - w marcu rezygnacja w 2002 funkcję tę pełniła do 2005r Marzena Korzeniewska, Ewa Górska - członek, Andrzej Banaszek - członek.
Centralna Komisja Rewizyjna (2000 -2005):
Jacek Raińczuk (przewodniczący), Iwona Jaśkiewicz-Wyrębska, Bogdan Krajewski
Centralny Zespół Rozjemczy (2000-2005):
Grzegorz Skrzypczak (przewodniczący), Małgorzata Sosnowska, Waldemar Figat, Maciej Zydlewicz,Marek Życzyński.
Zarząd Główny PCM (2005-2009):
Janina Waluk
- prezes do chwili śmierci 2.04 2008, Jerzy Książek - wiceprezes od 2008 pełniący funkcję prezesa, Magdalena Grudziecka - wiceprezes, Bogdan Krajewski - skarbnik, Alicja Wardawa - Zdziarska - sekretarz, Robert Kaszczyszyn - członek, Tomasz Kawka - członek rezygnacja w 2007 roku, Paweł Wiecha - od 2007 roku.
Centralna Komisja Rewizyjna (2005-2009):
Iwona Jaśkiewicz-Wyrębska (przewodnicząca), Danuta Okuniewska - Jurgielewicz (sekretarz), Marzena Korzeniewska(zastępca) - rezygnacja w 2007 roku, Michał Jaksa od 2007 roku, Anna Michałkiewicz-Michalska, Artur Brożko.
Komisja Etyki (2005 - 2009)
Ewa Górska (przewodnicząca), Elżbieta Wojciechowska, Elżbieta Łopacińska, Waldemar Figat, Michał Jaksa - rezygnacja w 2007 roku, Jagoda Klimaszewska od 2007 roku.
Posiadając już znaczące doświadczenie w mediacji z nieletnim sprawcą czynu karalnego, w sprawach karnych, rodzinnych i cywilnych, po raz pierwszy poprowadziliśmy w 2002 roku I pilotażowy konkurs „Rozwiązuje spory bez przemocy, czyli co wiem o sprawiedliwości naprawczej w Polsce”, który skierowany był do szkół gimnazjalnych w całej Polsce. Potwierdzeniem bardzo dużego zainteresowania oraz zapotrzebowania na zdobywanie umiejętności rozwiązywania sporów bez przemocy jest, to iż w kolejnych latach program zmienił swoją formułę i już po roku nie był to tylko konkurs a również program profilaktyczno-edukacyjny z 20 godzinami warsztatów dla uczniów i nauczycieli, a w kolejnych latach również rodziców. Program ten zapoczątkował wprowadzenie mediacji rówieśniczych do szkół jako sposobu rozwiązywania konfliktów bez przemocy. Obecnie prowadzimy szkolenia dla nauczycieli – edukatorów mediatorów rówieśniczych, uczniów – kandydatów na mediatorów rówieśniczych, rodziców, których ukończenie pozwala na realizacje programu mediacji rówieśniczych w różnego rodzaju szkołach (podstawowych, gimnazjalnych i ponad gimnazjalnych).
Doświadczenie zdobyte podczas realizacji programu profilaktyczno-edukacyjnego wykorzystujemy również przy współpracy z programem społecznym „Szkoła bez przemocy” w ramach, której tylko w 2008 r. przeprowadziliśmy szkolenia dla nauczycieli i uczniów z około 85 szkół, z terenu całej Polski.
Braliśmy udział w pracach przy przygotowaniu przez Sejmową Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka konferencji „Mediacja w Polsce i krajach Unii Europejskiej”, rok 2003
Ważniejszym wydarzeniem było również powołanie w 2005 rok ogólnopolskiej Społecznej Rady do Spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości, której przewodniczącą wybrana została Prezes Polskiego Centrum Mediacji dr Janina Waluk.
Ważniejsze wydarzenia, w których braliśmy udział na przełomie lat:
- konferencjach na temat przemocy w szkołach oraz kurateli organizowanych przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka, rok 2003
- poprzez publikacje, referaty i wystąpienia na Forum Organizacji Pozarządowych przy ogólnopolskim szczycie w sprawach dzieci, rok 2003
- konferencji zorganizowanej pod patronatem Marszałka Senatu nt. Zapobieganiu i zwalczaniu przestępczości w Polsce przy zastosowaniu probacyjnych środków karania, rok 2003
- Międzynarodowym Seminarium organizowanym przez European Forum for Victim-Offender Mediation and Restorative Justice, poświęcone poznaniu systemów prawnych różnych krajów i umiejscowienia mediacji w tych systemach oraz opracowaniu modułów szkoleniowych dla sędziów i prokuratorów z tematu sprawiedliwości naprawczej i mediacji między pokrzywdzonym i sprawcą, rok 2003
- seminariach poświęconych opracowaniu metod prowadzenia zajęć na temat mediacji i sprawiedliwości naprawczej dla sędziów i prokuratorów, w ramach programu AGIS Europejskiego Forum Mediacji, rok 2004
* konferencji w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu z kuratorami oświaty i przedstawicielami organizacji pozarządowych, oraz Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich na temat poprawy stanu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży szkolnej, rok 2004
- konferencjach w Kijowie, Sofii, Londynie, rok 2005
- konferencjach organizowanych w Sejmie RP, Ministerstwie Edukacji Narodowej, Uniwersytecie Warszawskim, Ministerstwie Sprawiedliwości, Państwowej Akademii Nauk, rok 2005
- w organizowaniu konferencji „Badania sprawiedliwości naprawczej w Europie – wyniki i wyzwania”, zorganizowanej przez Polskie Towarzystwo Kryminologiczne im. Stanisława Batawii. Konferencja podsumowywała projekt europejskiej organizacji COST, która należy do najstarszych i największych organizacji w Europie, poświęconej badaniom naukowym, rok 2006
- konferencji w Moskwie na temat mediacji z nieletnim sprawcą czynu karalnego, rok 2006
- konferencji organizowanej przez IPSiR „Ofiary zabójstw”, rok 2006
- konferencji w Ministerstwie Ochrony Środowiska gdzie mówiliśmy o znaczeniu możliwościach zastosowania mediacji i sprawiedliwości naprawczej dla ochrony środowiska, rok 2007
- spotkaniu z młodzieżą szkól licealnych w Kościele Salezjańskim, na temat rozwiązywania konfliktów bez przemocy, rok 2007
- międzynarodowej konferencji w Symferopolu na Krymie gdzie tematem była „Promocja kultury zgody i tolerancji w społeczeństwie wielokulturowym”, rok 2007
Organizowaliśmy:
- w Kancelarii Senatu RP szkolenie dla naszych mediatorów z zakresu mediacji w postępowaniu cywilnym, rok 2005
- szkolenie dla pracowników Urzędu ds. Repatriacji i Cudzoziemców, którego organizatorem było Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców, rok 2005
- szkolenia dla kuratorów, sędziów na zlecenie Sądu Okręgowego, rok 2005
- szkolenia informacyjne dla studentów studiów dziennych Uniwersytetu Warszawskiego Wydziału Prawa, studiów zaocznych IPSiRu, sędziów wydziałów cywilnych, dla pracowników służby więziennej, rok 2005
- Międzynarodową Konferencję we współpracy z Centrum Porozumienia z Ukrainy, Fundacją Sławek oraz Stowarzyszeniem Interwencji Prawnej podczas, której obecny był Martin Wright ekspert Europejskiego Forum Mediacji, rok 2006 (sfinansowaną ze środków Fundacji im. Stefana Batorego)
- prace nad przygotowaniem szkolenia z mediacji rodzinnych, pierwsze pilotażowe szkolenie odbyło się w październiku 2006 r.
- współpracujemy przy organizowaniu szkoleń i studiów podyplomowych z zakresu mediacji m. in. z: Krajowym Centrum, Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratur, programem społecznym „Szkoła bez Przemocy”, Akademią Górniczo-Hutniczą, Uniwersytetem im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Opracowaliśmy:
- program „Powrót do domu”, którego celem było zastosowanie sprawiedliwości naprawczej w integracji społecznej nieletnich sprawców czynu karalnego, rok 2006
- program „Pomoc warszawskim rodzinom”, rok 2004
- program „Mediacje i porady – szeroki zakres pomocy dla mieszkańców Warszawy w rozwiązywaniu konfliktów”, rok 2005 - 2009
- program „Rozwiązywanie konfliktów metodą mediacji – realizowany wspólnie z Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej w Warszawie, w ramach programu „Zero tolerancji dla przemocy w szkole” Ministerstwa Edukacji Narodowej, rok 2007
- „Program pomocy dziecku i rodzinie niewydolnej wychowawczo” we współpracy z warszawskimi poradniami leczenia uzależnienia i współuzależnienia od alkoholu PARPA, rok 2007,2008,2009
- wraz z Uniwersytetem kardynała Stefana Wyszyńskiego program
- konferencji poświęconej tematyce mediacji, rok 2007
- autorskie programy, bazujące na specyfice prowadzenia mediacji w Polsce, kształcenia mediatorów w sprawach karnych, z nieletnim sprawcą czynu karalnego, cywilnych, gospodarczych, rodzinnych, oświatowych i innych m.in. dla kuratorów rodzinnych - realizowane przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury w2006r., Komisji Nadzoru Finansowego, Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji, Rzeczników Konsumentów, Akademii Górniczo-Hutniczej, Wydział Zarządzania - studia podyplomowe z zakresu mediacji, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego - studia podyplomowe z zakresu mediacji itd.
- autorskie programy szkoleń informacyjnych na temat mediacji dla: pracowników wymiaru sprawiedliwości - sędziów, prokuratorów, kuratorów sądowych, pracowników RODK i inni. adwokaci, radcy prawni.
- W latach 2009-2010 autorski program szkoleń dla sędziów z zakresu mediacji realizowany przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury.
- autorskie programy szkoleń z mediacji rówieśniczych i oświatowych oraz szkoleń informacyjnych dla pracowników oświaty – kuratorów, wizytatorów, dyrektorów, nauczycieli, psychologów, pedagogów oraz innych osób związanych z oświatą, wychowaniem i edukacją; pracownicy wyższych uczelni i uniwersytetów. Współpracujemy z programem społecznym - Szkoła bez Przemocy
W ciągu ponad 12 lat naszej dotychczasowej działalności przyjęliśmy ponad 1000 członków i przeszkoliliśmy ponad 2500 osób mediatorów!
A przede wszystkim prowadzimy MEDIACJE, wielu naszych mediatorów ma ponad 12 letnie doświadczenie mediacyjne i każdy z nich przeprowadził od 1000 do 2000 mediacji. Zapraszamy do naszych oddziałów i filii
w całej Polsce.